गेल्या 20 वर्षांत चिनी वस्तूंच्या मोठ्या प्रमाणावर आयातीमुळे देश उत्पादन क्षेत्रात पिछाडीवर पडला. त्याचा परिणाम रोजगारनिर्मितीवरही झाला आहे. नवीन तंत्रज्ञान आज बेरोजगारीच्या आगीत तेल ओतण्याचे काम करीत आहे.

2019 च्या अखेरीस आणि 2020 च्या प्रारंभी जेव्हा ‘कोरोना’चा फैलाव जगभर होऊ लागला, तेव्हा ती ‘कोरोना’ची पहिली लाट असल्याचे सांगितले गेले. आता या आजाराच्या रुग्णसंख्येत झपाट्याने होत असलेली वाढ पाहून ‘कोरोना’ची दुसरी लाट आल्याचे सांगितले जात आहे. सामान्य जनतेपासून नेत्यांपर्यंत आणि शास्त्रज्ञांपर्यंत सर्वजण ‘लाट’ या शब्दानेच ‘कोरोना’ची व्याख्या करतात. प्रश्न असा की, संसर्ग समजण्यासाठी ‘लाट’ या शब्दाचा वापर का केला जातो? त्याचे महत्त्व काय? 

गेल्या काही दिवसांपासून उत्तराखंडमधील बहुतांश जिल्ह्यांत असलेल्या जंगलांमध्ये अक्राळविक्राळ वणवा पसरलेला असून, केंद्रानेही तो विझविण्यासाठी राज्याकडे मदत पाठविली आहे. अशा प्रकारचे वणवे नैसर्गिक तसेच मानवनिर्मित असू शकतात; परंतु वणव्यांमुळे लाखो कोटींचे नुकसान तर होतेच; शिवाय कोट्यवधी जीवजंतू होरपळून मरतात हे लक्षात घेतले पाहिजे. वणवे लावणार्‍यांवर नियंत्रण आणण्याबरोबरच लागलेले वणवे विझविण्यासाठी परिसरातील ग्रामस्थांच्या मदतीने प्रयत्न केले जाणे अत्यावशक आहे. 

देशातील पश्‍चिम बंगाल, आसाम, तमिळनाडू, केरळ आणि पुड्डूचेरी या पाच राज्यांत विधानसभा निवडणुका होत आहेत

पोलिस प्रशासन राजकीय हस्तक्षेपापासून दूर असणे आवश्यक आहे, असे सर्वोच्च न्यायालयाने स्पष्ट केले आहे. सध्याच्या काळात भारतातील पोलिस प्रचंड राजकीय दबावाखाली आहेत.

महाराष्ट्रातील मोठ्या शहरांत ‘कोरोना’बाधितांची संख्या दिवसेंदिवस वाढताना दिसत आहे. यावर उपाय म्हणून महाराष्ट्रात कडक निर्बंध लागू करण्यात आले. यामध्ये सुरुवातीला वीकेंडला ‘लॉकडाऊन’ करण्यात येणार असल्याचे सांगितले गेले. वास्तविक, ‘लॉकडाऊन’विरोधात लोकांच्या मनामध्ये प्रचंड संताप आहे, चीड आहे. ‘लाईव्ह व्हर्सेस लाइव्हलीहूड’ अर्थात जगणे विरुद्ध जगण्याची व्यवस्था  असा हा प्रश्न आहे. यामध्ये जगणे महत्त्वाचे आहेच; पण जगण्यासाठी जगण्याची व्यवस्था असावीच लागते. शासन ही व्यवस्था ठप्प करुन टाकत असेल तर त्याला विरोध होणारच.  

उत्तर आणि पश्चिम भारताच्या तुलनेत दक्षिणेकडील राज्यांमध्ये भाजपला अद्याप जम बसवता आलेला नाही. कर्नाटक अपवाद राहता किनारपट्टीवरील राज्यांत विशेषत: ओडिशा, पश्चिम बंगाल, तमिळनाडू, केरळ, पुदुच्चेरीतील विधानसभेत भाजपाचे अपेक्षेप्रमाणे संख्याबळ दिसून येत नाही. यंदाच्या निवडणुकीत भाजप आपले अस्तित्व दाखवण्याचा प्रयत्न करत असले तरी स्थानिक नेतृत्व आणि प्रादेशिक पक्षांनाच महत्त्व द्यावे लागत आहे. म्हणूनच तमिळनाडूत प्रसिद्धीच्या शिखरांवर असलेल्या मोदींऐवजी जयललिता, एम.जी. रामचंद्रन यांचेच पोस्टर्स अधिक दिसून आले आहेत.  

मंगळ ग्रह हा शास्त्रज्ञ आणि खगोलतज्ज्ञांचे कायम आकर्षणकेंद्र राहिला आहे. ‘कोरोना’सारख्या संकटाच्या काळातसुद्धा तीन देशांनी मंगळ मोहीम सुरू करून त्या दिशेने उपग्रह सोडले. इस्रो 2022 पर्यंत मंगळावर दुसरे यान पाठविले जाणार आहे. मंगळावर सोडण्यात येत असलेली याने आणि मोहिमांचा उद्देश मुख्यत्वे तेथे मानवी वस्ती करण्याच्या शक्यता पडताळणे हे आहे. काही शतकांपूर्वी तेथे पाणी असणे शक्य आहे, असेही सांगितले जात आहे. एकंदरीत, मंगळाकडे सर्वच जगाचे लक्ष वेधले असून, या सर्व देशांच्या संशोधनातून मंगळाविषयी बरीच नवीन माहिती हाती येण्याची शक्यता आहे. 

शेख मुजिबूर रहमान तुरुंगात असतानाच 25 मार्चला ‘बांगलादेश’ची घोषणा झाली. याच दिवशी पाकिस्तानी सैन्यानं पूर्व पाकिस्तानातल्या आपल्याच जनतेवर भयानक अत्याचार करणं सुरू केलं.  बांगलादेशची निर्मिती होताना हिंदूंचं भयानक हत्याकांड झालं आहे. अखेर 3 ते 16 डिसेंबर 1971 या तेरा दिवसांच्या मोहिमेत भारतानं बांगलादेश मुक्त केला. त्यावेळी बांगलादेश राष्ट्रपुरुष वंगबंधू यांच्या नेतृत्वाखाली सेक्युलर, लोकशाही गणराज्य म्हणून अस्तित्वात आला.  

सातत्याने आपले स्वरूप बदलणार्‍या विषाणूंना रोखण्यासाठी लस तयार करणे अत्यंत आव्हानात्मक असते. याच कारणामुळे सामान्य विषाणूजन्य थंडीतापाच्या आजारावर आपल्याला प्रत्येक वर्षी नवीन लस तयार करावी लागते. कोरोनाच्या विषाणूवर अशा प्रकारे दरवर्षी नवीन लस शोधावी लागेल का, हे अद्याप तज्ज्ञ सांगू शकत नाहीत. जसजसा काळ पुढे जात राहील, तसतसे या लसींमुळे आपल्याला किती काळापर्यंत संरक्षण मिळते, हे समजत जाईल. अशा स्थितीत जास्तीत जास्त लोकांचे लसीकरण करणे आणि विषाणूचा नवीन अवतार तयार होण्यापूर्वीच त्याच्या फैलावाची साखळी तोडणे गरजेचे ठरते.